Nijvel |
Verticaal Divider
miasto położone w Brabancji Walońskiej, francuskojęzycznej części Belgii, 30 km na południe od Brukseli i 35 km na północny-wschód od Mons. W średniowieczu Nijvel było warownym miasteczkiem otoczonym potężnym wałem o szerokości około 2,5 m, przed którym znajdowała się głęboka, częściowo zalana fosa. Wejście do miasta było możliwe tylko przez jedną z siedmiu bram warownych, które były strzeżone przez rycerzy i zamknięte w nocy.
|
W skład fortyfikacji miejskich wchodziło dziewięć wież, z których każda miała wąskie szczeliny, pozwalające strażnikom kontrolować podejście do miasta. W XIX wieku wały obronne rozebrano, kiedy stały się przeszkodą dla ekspansji miasta. Dzisiaj istnieją już tylko nieliczne ślady obwarowania miasta, m.in. Wieża Simone, zwana także Wieżą Diabła.
Współcześnie miasto zamieszkuje około 24 tysiące mieszkańców. Nivelles jest jednym z kilku interesujących miasteczek w okolicy. Warto również pojechać do Waterloo, miejsca spektakularnej klęski Napoleona Bonaparte, oraz Villers-la-Ville, z monumentalnymi ruinami opactwa cystersów. Tym co przyciąga rzesze turystów do Nivelles jest bezwątpienia piękna kolegiata św. Gertrudy.
Współcześnie miasto zamieszkuje około 24 tysiące mieszkańców. Nivelles jest jednym z kilku interesujących miasteczek w okolicy. Warto również pojechać do Waterloo, miejsca spektakularnej klęski Napoleona Bonaparte, oraz Villers-la-Ville, z monumentalnymi ruinami opactwa cystersów. Tym co przyciąga rzesze turystów do Nivelles jest bezwątpienia piękna kolegiata św. Gertrudy.
|
|
|
Na haar dood, in 659, werd Gertrude heilig verklaard. Door de eeuwen heen groeide haar cultus en het aantal pelgrims dat Nijvel, de plaats waar ze woonde, wilde bezoeken, groeide. Daarom was het nodig om een grotere kerk te bouwen die plaats zou bieden aan alle gelovigen. Een tempel werd gebouwd in de vroege Ottoons-romaanse stijl. In 1046 wijdde de bisschop van Luik, Vase, de kerk in in aanwezigheid van keizer Hendrik III. Sint-Gertrudis wordt gekozen als patrones van de kerk.
Deze enorme kapittelkerk heeft twee dwarsbeuken en twee koren (presbyterieën), die specifiek waren voor de kerken die in die tijd werden gebouwd. Het oostelijke koor rijst boven de crypte uit. De machtige voorkant van het gebouw werd gebouwd in de 12e eeuw. Het heeft een apsis, twee kapellen op de tweede verdieping, een trap met 132 trappen, een hoge kamer genaamd de keizerlijke kamer, een achthoekige toren (herbouwd in Romaanse stijl in plaats van de gotische toren verwoest in 1940), met een belfort met 49 klokken.
Deze enorme kapittelkerk heeft twee dwarsbeuken en twee koren (presbyterieën), die specifiek waren voor de kerken die in die tijd werden gebouwd. Het oostelijke koor rijst boven de crypte uit. De machtige voorkant van het gebouw werd gebouwd in de 12e eeuw. Het heeft een apsis, twee kapellen op de tweede verdieping, een trap met 132 trappen, een hoge kamer genaamd de keizerlijke kamer, een achthoekige toren (herbouwd in Romaanse stijl in plaats van de gotische toren verwoest in 1940), met een belfort met 49 klokken.
De kapittelkerk heeft ook twee hoektorens. Op de zuidelijke toren staat een 2,08 m hoge figuur van de klokkenluider John de Nivelles (Jacquemart), die sinds 1400 een uur aan het hameren is. Nadat het tijdens de Tweede Wereldoorlog was beschadigd, werd het in 1984 gerestaureerd. De zuidelijke gevel van het oostelijke transept, bekend als de top van St. Peter werd gebouwd in de 12e eeuw. Het middenschip is 102 meter lang en is daarmee een van de langste ter wereld. Een van de grootste crypten in de regio (22 m x 10,4 m) bevindt zich onder het oostelijke koor. Het werd gebouwd rond 1100. Het heeft drie gangpaden van gelijke hoogte, een gewelf en een apsis aan het einde van het schip.
Uniek in België is de archeologische vindplaats (7de-10de eeuw) die tijdens de renovatie van de collegiale kerk werd ontdekt, verwoest als gevolg van militaire operaties. Het toont de fundamenten en overblijfselen van de vijf vorige kerken. Vanaf het eerste Merovingische heiligdom (650), met de begraafplaats van St. Gertrude en haar ouders, helemaal tot aan de laatste Karolingische basiliek uit de 10e eeuw. Opgravingen werden uitgevoerd van 1941 tot 1952.
Uniek in België is de archeologische vindplaats (7de-10de eeuw) die tijdens de renovatie van de collegiale kerk werd ontdekt, verwoest als gevolg van militaire operaties. Het toont de fundamenten en overblijfselen van de vijf vorige kerken. Vanaf het eerste Merovingische heiligdom (650), met de begraafplaats van St. Gertrude en haar ouders, helemaal tot aan de laatste Karolingische basiliek uit de 10e eeuw. Opgravingen werden uitgevoerd van 1941 tot 1952.
|
|
|
Wewnątrz kolegiaty można podziwiać pięć rzeźb XVIII-wiecznego artysty Laurenta Delvaux, w tym bogatą dębowo-marmurową ambonę, będącą przykładem mistrzostwa rzeźbiarza, który zestawiając kontrastujące ze sobą biały marmur i lakierowane drewno harmonijnie połączył trzy różne style: barok, rokoko i klasycyzm. Także wewnętrzny ganek chroniący wejście od strony południowej jest dziełem Delvaux. Wykonano go z lakierowanego drewna dębowego, ozdobionego złoceniami i zwieńczonego posągami przedstawiającymi cnoty męstwa oraz roztropności.
Laurent Devlaux był jednym z najwybitniejszych rzeźbiarzy tamtych czasów. Jego mistrzostwo w łączeniu różnych stylów spowodowało, że stał się nadwornym rzeźbiarzem Karola Lotaryńskiego.
Następne dzieła Devlaux znajdują się w skrzydle zachodnim w miejscu, gdzie w XI wieku rozpoczęła się budowa kościoła. Możemy tutaj podziwiać dwie rzeźby tego artysty. Pierwsza przedstawia postać św. Gertrudy, patronki kolegiaty. Jest ona tutaj ukazana w triumfalny sposób, jakby w przeciwieństwie do jej prawdziwej natury, która była spokojna i pokorna. Drugi posąg uosabia ojca św. Gertrudy, Pepina Starszego. Piękny alabastrowo-marmurowy ołtarz pochodzący z 1623 roku jest dziełem rzeźbiarza Jana Thonon z Dinant. Składa się on z dziesięciu alabastrowych płaskorzeźb, w tym: Pokłon Pasterzy i legendarne epizody z życia św. Gertrudy. Pierwotnie częścią tego ołtarza były również dwa posągi: św. Gertrudy oraz św. Piotra, które współcześnie wystawione są w Pokoju Cesarskim. Ołtarz znajduje się w barokowym otoczeniu we wschodniej części kościoła, w miejscu, w którym niegdyś stały organy.
Laurent Devlaux był jednym z najwybitniejszych rzeźbiarzy tamtych czasów. Jego mistrzostwo w łączeniu różnych stylów spowodowało, że stał się nadwornym rzeźbiarzem Karola Lotaryńskiego.
Następne dzieła Devlaux znajdują się w skrzydle zachodnim w miejscu, gdzie w XI wieku rozpoczęła się budowa kościoła. Możemy tutaj podziwiać dwie rzeźby tego artysty. Pierwsza przedstawia postać św. Gertrudy, patronki kolegiaty. Jest ona tutaj ukazana w triumfalny sposób, jakby w przeciwieństwie do jej prawdziwej natury, która była spokojna i pokorna. Drugi posąg uosabia ojca św. Gertrudy, Pepina Starszego. Piękny alabastrowo-marmurowy ołtarz pochodzący z 1623 roku jest dziełem rzeźbiarza Jana Thonon z Dinant. Składa się on z dziesięciu alabastrowych płaskorzeźb, w tym: Pokłon Pasterzy i legendarne epizody z życia św. Gertrudy. Pierwotnie częścią tego ołtarza były również dwa posągi: św. Gertrudy oraz św. Piotra, które współcześnie wystawione są w Pokoju Cesarskim. Ołtarz znajduje się w barokowym otoczeniu we wschodniej części kościoła, w miejscu, w którym niegdyś stały organy.
|
Posąg Błogosławionej Dziewicy
Ta wyjątkowa rzeźba, przedstawiająca postać młodej Marii Panny, jest dziełem rzeźbiarza aktywnego w XV wieku, będącego członkiem świty Jana Bormana. Możemy tutaj zobaczyć osobę Maryi Panny, przedstawioną z odkrytą głową i złożonymi rękoma. W jednej z kaplic, we wschodniej części kolegiaty, umieszczono piękny relikwiarz wykonany ze stali, ozdobiony srebrem i brązem. Składa się on z 36 paneli z litego srebra. Są w nim złożone relikwie św. Gertrudy. Ten współczesny relikwiarz wykonał w 1982 roku artysta Felix Roulin. Oryginalny gotycki relikwiarz spłonął w pożarze z dnia 14 maja 1940 roku. Obok rzeźb św. Gertrudy i jej ojca Pepina Starszego, w zachodniej części kościoła znajduje się powóz używany, w trakcie corocznej procesji, do wiezienia relikwiarza ze szczątkami św. Gertrudy.
Tour st. Gertrude, bo tak nazywa się ta procesja, odbywa się już od XIII wieku w ostatnią niedzielę września lub pierwszą niedzielę października, dla uczczenia pamięci św. Gertrudy. De relieken met het stoffelijk overschot van de heilige worden vervoerd in een reliekschrijn die op een 15e-eeuwse kar is geplaatst. De processie volgt in de voetsporen van St. Gertrude, dat is de buitenwijk van de stad waar toen de allerarmsten woonden.
|
|
Trasa procesji liczy 14 kilometrów. Tam, gdzie nie ma wytyczonej żadnej drogi, procesja przechodzi przez pola. Po południu, gdy relikwiarz jest z powrotem wprowadzany do kościoła, na głównym placu przed świątynią odbywa się festyn z jarmarkiem i przebierańcami na szczudłach.
Het deel wordt alleen bezocht met een gids
Obok kolegiaty znajduje się klasztor kanoników, wybudowany w XIII wieku. Stanowi on wraz z kolegiatą jedyne pozostałości opactwa założonego w VII wieku. Miejsce to można zwiedzać tylko z przewodnikiem. Na podwórzu klasztoru wystawiono starożytne nagrobki i dzwony z dzwonnicy zniszczonej w 1940 roku.
Tylko z przewodnikiem zwiedzimy również archeologiczne wykopaliska znajdujące się w podziemiach kolegiaty, kryptę datowaną na XI wiek, oraz Pokój Cesarski położony 20 metrów nad dziedzińcem kolegiaty. Zajmuje on całą wewnętrzną przestrzeń (25 m x 8 m) skrzydła zachodniego (rozbudowana, umieszczona poprzecznie do nawy, zachodnia część bazyliki, charakterystyczna dla architektury przedromańskiej) na tym poziomie.
W pokoju tym znajdują się m.in. kopia XIII-wiecznego relikwiarza do przenoszenia relikwii św. Gertrudy (oryginał spłonął w 1940 roku) oraz panele z XV wieku zdobiące w przeszłości wóz św. Gertrudy.
Tylko z przewodnikiem zwiedzimy również archeologiczne wykopaliska znajdujące się w podziemiach kolegiaty, kryptę datowaną na XI wiek, oraz Pokój Cesarski położony 20 metrów nad dziedzińcem kolegiaty. Zajmuje on całą wewnętrzną przestrzeń (25 m x 8 m) skrzydła zachodniego (rozbudowana, umieszczona poprzecznie do nawy, zachodnia część bazyliki, charakterystyczna dla architektury przedromańskiej) na tym poziomie.
W pokoju tym znajdują się m.in. kopia XIII-wiecznego relikwiarza do przenoszenia relikwii św. Gertrudy (oryginał spłonął w 1940 roku) oraz panele z XV wieku zdobiące w przeszłości wóz św. Gertrudy.
Het marktplein in Nijvel
Kolegiata św. Gertrudy otoczona jest przez duży rynek. Znajdziemy na nim wiele ciekawych obiektów. Obok wieży Jana de Nivelles znajduje się fontanna du Perron (fontanna Stoop) zbudowana, w 1523 roku, przez Adrienne de Moerbeke. Początkowo fontanna zwieńczona była posągiem arcyksięcia Alberta (1618 r.), jednak potem zastąpiono go pozłacaną rzeźbą Michała Archanioła, patrona Nivelles. Idąc wzdłuż kolegiaty warto zwrócić uwagę na szczyt transeptu, zwanego Pigeon St. Pierre, z XIII wieku. Na Place Lambert Schiffelers znajduje się piękny budynek Palais de Justice (sąd) zbudowany w stylu neogotyckim.
Na rynku można odpocząć w jednej z wielu restauracji lub kontynuować zwiedzanie. Idąc wzdłuż Rue de Charleroi, po lewej stronie, możemy zobaczyć serię małych XVII-wiecznych domów. Przy Rue St. Georges oraz Rue des Conceptionnistes następne zabytkowe kamienice. Te z numerami 6, 8 i 10 pochodzą z XVII wieku, numer 15 to wiek XIV/XV, a numer 18 wybudowano, w stylu Ludwika XV, w XVII wieku.
Przy ulicy Rue des Bruxelles znajduje się Muzeum Archeologiczne, Sztuki i Historii. Jest ono usytuowane w XVIII-wiecznym budynku, w zacisznej uliczce. Znajdziemy tu m.in. bogatą XVIII-wieczną kolekcję malarstwa Fryderyka Dumesnil, zabytkowe meble, bardzo rzadkie terakoty wykonane przez Lourenta Delvaux jako modele do jego monumentalnych prac. Ponadto wystawiane są tu gobeliny, obrazy, instrumenty muzyczne, monety, dokumenty i zabytkowe obiekty odkryte w pobliżu Nivelles.
Na rynku można odpocząć w jednej z wielu restauracji lub kontynuować zwiedzanie. Idąc wzdłuż Rue de Charleroi, po lewej stronie, możemy zobaczyć serię małych XVII-wiecznych domów. Przy Rue St. Georges oraz Rue des Conceptionnistes następne zabytkowe kamienice. Te z numerami 6, 8 i 10 pochodzą z XVII wieku, numer 15 to wiek XIV/XV, a numer 18 wybudowano, w stylu Ludwika XV, w XVII wieku.
Przy ulicy Rue des Bruxelles znajduje się Muzeum Archeologiczne, Sztuki i Historii. Jest ono usytuowane w XVIII-wiecznym budynku, w zacisznej uliczce. Znajdziemy tu m.in. bogatą XVIII-wieczną kolekcję malarstwa Fryderyka Dumesnil, zabytkowe meble, bardzo rzadkie terakoty wykonane przez Lourenta Delvaux jako modele do jego monumentalnych prac. Ponadto wystawiane są tu gobeliny, obrazy, instrumenty muzyczne, monety, dokumenty i zabytkowe obiekty odkryte w pobliżu Nivelles.
